Logo muzeum Stutthof w Sztutowie
Plan obozu Stutthof Plan obozu Stutthof

Historia KL Stutthof

02.09
1939

pierwszy transport

Pierwszym transportem przywieziono przedstawicieli duchowieństwa, nauczycieli, członków Związku Zachodniego oraz Ligi Morskiej i Kolonialnej, przedstawicieli polskich stronnictw i partii politycznych, urzędników oraz zaangażowanych w działania na rzecz polskości na terenie Wolnego Miasta Gdańska i Pomorza Gdańskiego, łącznie około 150 osób. Wielu z nich zginęło podczas dwóch egzekucji 11 stycznia i 22 marca 1940r.

23.11
1941

wizyta Heinricha Himmlera

Wizyta miała na celu sprawdzenie czy Stutthof może otrzymać status państwowego obozu koncentracyjnego.

07.01
1942

Stutthof państwowym obozem koncentracyjnym

Oficjalne włączenie obozu w struktury państwowe i poddanie go pod zarząd Inspektoratu Obozów Koncentracyjnych.

Lato
1942

uruchomienie krematorium

Krematorium wybudowano kiedy obóz zaczął się rozrastać i zwiększyła się liczba więźniów a tym samym zgonów, miało najpierw jeden piec, później dostawiono dwa następne.

1942/
1943

powstanie Nowego Obozu

Nowy Obóz powstał w wyniku planu rozbudowy w związku ze zmianą statusu na obóz koncentracyjny. Przewidziano w nim 30 baraków mieszkalnych dla 25 tysięcy więźniów, łaźnie, magazyny i kuchnię, oraz koszary dla wartowników.

Połowa
1943

wybudowanie komorę gazową

Wybudowana w pobliżu krematorium na początku do celów dezynfekcyjnych a od połowy 1944 r do uśmiercania więźniów.

Lipiec
1944

włączenie w sieć obozów realizujących akcję ostatecznego rozwiązania kwestii żydowskiej

W związku z tą decyzją do obozu zaczęły napływać duże transporty więźniów żydowskich. Ocenia się, że z około 50 tysięcy Żydów uwięzionych w obozie Stutthof 27 tysięcy nie przeżyło.

25.01
1945

ewakuacja piesza więźniów obozu i podobozów zwana Marszem Śmierci

Rozkaz o ewakuacji więźniów z obozu Stutthof odczytano 25 stycznia 1945 roku na porannym apelu . Ze względu na tragiczne warunki i skutki ewakuacja zyskała nazwę Marszu Śmierci.

04.04
1945

ucieczka komendanta i wyższych funkcjonariuszy z załogi obozowej

Wobec zbliżania się Armii Czerwonej komendant obozu Paul Werner Hoppe przekazał swoje obowiązki dowódcy kompanii wartowniczej Paulowi Ehle, a sam z częścią załogi opuścił obóz.

25.04
1945

ewakuacja więźniów droga morską

Ewakuacją drogą morską objęto wszystkich zdolnych do samodzielnego poruszania się więźniów. Ich celem były porty w północnych Niemczech. Część ewakuowanych dotarła na tereny Niemiec a część została podjęta na Bałtyku głównie przez jednostki duńskie i szwedzkie. Ocenia się, że na ponad 9 tysięcy ewakuowanych 50 % nie przeżyło.

09.05
1945

oswobodzenie obozu

Rankiem 9 maja na teren opuszczonego przez Niemców obozu weszli żołnierze 48 Armii 3 Frontu Białoruskiego wyzwalając grupę około 150 więźniów, którzy się na jego terenie jeszcze znajdowali.